Trace Id is missing

Rusya’nın 2024 Paris Olimpiyat Oyunları’nda sorun yaratma çabası

PARIS 2024 metninin yazılı olduğu büyük bir saati olan binanın fotoğrafı

Giriş

2023 yazında, sosyal medya platformlarına bir dizi tuhaf video sızdı. Normalde Kremlin yanlısı anlatılar öne süren Telegram akışlarında aniden “Olympics Has Fallen” adlı bir film tanıtılmaya başlandı. Kullanıcıların, onları aynı adlı bir Telegram kanalına yönlendiren bir QR kodunu taraması teşvik edildi. İzleyiciler bu kanala geldikten sonra, on seneden fazla bir süre önce vizyona girmiş Amerikan politik aksiyon filmi “Olympus Has Fallen” ile benzer havada ve adı bu filmin adının kelime oyunu olan uzun metraj bir filmle karşılaştı.1 Film aktörü Tom Cruise’un sesini taklit eden yapay zekayla oluşturulmuş ses, Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin liderliğini karalayan garip, dolambaçlı bir senaryoyu anlatıyordu.

Yaklaşık bir sene sonra 2024 Paris Olimpiyat Oyunları’na 80 günden az bir süre kala, Microsoft Tehdit Analizi Merkezi (MTAC), Rusya ile bağı olan aktörlerden oluşan bir şebekenin Fransa, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve Paris Oyunları’na karşı bir dizi kötü niyetli etki kampanyası yürüttüğünü gözlemledi. Bu kampanyalar, bu yaz düzenlenecek olan uluslararası müsabakaya çevrimiçi tehditlerin geleceğini haber veriyor olabilir.

Rusya’nın Olimpiyat Oyunları’nı karalamasının uzun süreli tarihi

Öncesinde Sovyetler Birliği ile birlikte Modern Rusya’nın, Olimpiyat Oyunları’nı baltalamayı hedeflediği uzun zamandır süregelen bir geleneği olmuştur. Oyunlar’a katılamaz veya Oyunlar’ı kazanamazlarsa, uluslararası müsabakayı katılımcıların, seyircilerin ve global kitlelerin akıllarında küçük düşürmenin, lekelemenin ve aşağılamanın yollarını ararlar. Sovyetler Birliği, Los Angeles’ta düzenlenen 1984 Yaz Oyunları’nı boykot edip diğer ülkeleri de aynısını yapmaya teşvik etmeye çalışmıştı. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Sovyet aktörlerini Zimbabve, Sri Lanka ve Güney Kore gibi ülkelerin Olimpiyat komitelerine gizlice broşür dağıtıldığı bir kampanyayla ilişkilendirmişti.2 Broşürler, beyaz olmayan yarışmacıların Amerikalı radikaller tarafından hedef alınacağını iddia ediyordu. Bu iddia, tecrübeyle sabit olan aktif önlemler stratejisini izliyordu: bölücü sosyal sorunları kullanarak hedef kitle arasında anlaşmazlık yaratma.3 Rusya’nın kötü niyetli etkisinin tekrarlanan bir özelliği, aynı temaları daha sonra farklı bir ülkede yeniden su yüzeyine çıkarması kabiliyetidir. İnanılmaz bir şekilde, kırk senenin ardından bu yaz da Paris Oyunları bağlamında radikallerin şiddet uygulayacağına dair beklentilerin yer aldığı benzer iddiaların ortaya çıktığını görüyoruz. Ayrıca, 2016’da Rus hacker’lar Dünya Dopingle Mücadele Ajansı’na sızarak Amerikalı sporcular Serena Williams, Venus Williams ve Simone Biles’ın özel tıbbi bilgilerini ifşa etti.4 İki sene sonra, Pyeongchang, Güney Kore’de düzenlenen 2018 Kış Olimpiyatları’na karşı yapılan “Olympic Destroyer” siber saldırısı, Kış Oyunları’nın iç sunucularının bazılarını çevrimdışı hale getirmeyi başardı. Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı, iki Rus GRU görevlisini 2020’deki hack’leme operasyonuyla bağlantısı olmalarından suçlu buldu.5

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ve Kremlin’in IOC ve Olimpiyatlar’a (Rus hükümeti için eskiden beri gurur niteliği taşıyan bir etkinlik) katılamama konusunda duyduğu yavaş yavaş büyüyen bu memnuniyetsizliği son yıllarda giderek arttı. 2017’de, IOC’nin Rusya devletinin 2017’de düzenlenen birkaç Olimpiyat Oyunu’nda performans arttırıcı ilaç kullanımını desteklediğine dair yürüttüğü kapsamlı soruşturmalar, Rusya’nın resmi olarak 2018 Kış Olimpiyat Oyunları’na katılmaktan men edilmesiyle sonuçlandı.6 Geçen sene, 2023’te IOC, Rus vatandaşların Paris’teki yarışmalara katılabileceğini, ancak yalnızca tarafsız sporcular olarak katılabileceklerini ve Rusya Federasyonu bayrağını veya renklerini taşımalarının yasaklandığını onayladı.7 Bu kararın hemen ardından MTAC, hala süregelen bir dizi yurtdışı kaynaklı kötü niyetli etki operasyonu tespit etmeye başladı ve biz de 2024 Paris Açılış Töreni yaklaştıkça bunların artabileceğinden şüpheleniyoruz.8

Eski dünya taktikleri, yapay zeka çağı ile buluşuyor

Haziran 2023’ten itibaren, Microsoft’un Storm-1679 ve Storm-1099 olarak izini sürdüğü hızlı çalışan Rus etki aktörleri, operasyonlarını 2024 Olimpiyat Oyunları’nı ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u hedef alacak şekilde değiştirdi. Sürmekte olan bu Rus etki operasyonlarının iki merkezi amacı vardır: dünya sahnesinde IOC’nin itibarını lekelemek ve 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları sırasında Paris’te şiddet eylemlerinin ortaya çıkacağı beklentisi oluşturmaktır.

“Olympics Has Fallen” web sitesi ve videosu, MTAC’nin karşılaştığı Storm-1679 kaynaklı birçok videodan ilki oldu. Amerikalı aktör Tom Cruise’un tanıdık sesiyle anlatılan bir Netflix belgeseli gibi yanlış lanse edilen bu video, açık bir şekilde içerik üreticilerinin projeye kayda değer bir zaman harcadığına ve gözlemlediğimiz çoğu etki kampanyalarından daha fazla beceri ortaya koyduğuna işaret ediyor. Diğer analizlerimiz sonucunda sahte belgeselin, Cruise’un katılımını ima edecek şekilde sesini anımsatan yapay zekayla oluşturulmuş ses kullandığını, Netflix’in ikonik açılış sahnesini ve kurumsal markasını taklit ettiğini ve New York Times, Washington Post ve BBC gibi saygın medya kuruluşlarının beş yıldızlı uydurma eleştiriler verdiğini öne sürdüğünü ve tüm bunları bilgisayar ürünü kaliteli özel efektlerle sunduğunu onaylamış olduk. Storm-1679 ile ilişkisi olan sosyal medya hesapları, belgeseli birkaç platformda tanıtarak ABD’li ve Avrupalı sosyal medya kullanıcılarına ulaşmaya çalıştı. MTAC’nin Aralık 2023 raporunda daha önce bildirildiği gibi, Storm-1679, ABD’li ünlüleri kandırarak, kullanıcıların ünlülere kişiselleştirilmiş videolu mesajlar çekmeleri için para ödeyebildiği popüler bir web sitesi olan Cameo’da kısa videolar kaydetmelerini sağladı ve videoları aldatıcı bir şekilde düzenleyerek Ukrayna karşıtı propagandaya dönüştürdü. Bu Cameo videolarına yapılan düzenlemeler arasında Olympics Has Fallen reklamları ve filmin barındırıldığı Telegram kanalına yönlendiren QR kodu bağlantıları yer almaktaydı ve bu da Amerikalı ünlülerin filmi destekleyip tanıtması gibi yanlış bir izlenim veriyordu.

Videolar, taklitler ve sahte bayrak operasyonları Paris’te şiddet beklentisi yaratıyor

“Olympics Has Fallen” videosu, Storm-1679’un kapsamlı bir kampanya yürüttüğüne dair ilk ipucunun sinyalini verdi. Paris 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları, en az 2023 yazından beri Storm-1679’un birincil hedeflerinden biri oldu, ancak MTAC bu aktörün daha önce ağırlıklı olarak ABD’de ve Avrupa’da yaşayan Ukraynalı mülteci topluluğunu hedeflediğini gözlemlemişti. Saygın medya kuruluşlarını taklit eden ve özellikle kısa uzunlukta video kliplerle sosyal medyada paylaşılan sahte içerik oluşturmak başlıca taktikleri arasındadır.

Storm-1679’un Olimpiyat odaklı dezenformasyonu IOC’yi karalamayı da aşarak, seyircileri Oyunlar’a katılmaktan caydırmak amacıyla halk arasında korku yaratma arayışındadır. Geçen sene boyunca Storm-1679 sürekli olarak, meşru ve güvenilir kaynakların Paris Oyunları sırasında şiddet beklentisi olduğuyla ilgili doğru bilgi aktardığını öne süren bir dizi aldatıcı video üretti. Brüksel merkezli medya kuruluşu Euro News’dan alınmış bir klip süsü veren kısa bir videoda, Storm-1679 Parislilerin Oyunlar sırasında terör saldırıları gerçekleşeceği beklentisiyle konut sigortası aldığı yalanını iddia ediyordu.9 Başka bir sahte haber klibinde ise, Storm-1679 bu sefer Fransız yayın kuruluşu olan France24’u taklit ederek, Olimpiyat etkinlikleri için satın alınan biletlerin %24’ünün benzer terörizm korkuları nedeniyle iade edildiği yalanını iddia etti.10 Vatandaşların Oyunlar’a katılmasını vazgeçirmeye yönelik daha açık bir girişimde daha Storm-1679, Amerikan Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA)11 ve Fransız İç Güvenlik Genel Müdürlüğü (DGSI) süsü vererek, potansiyel katılımcıları sözüm ona terör saldırısı riski nedeniyle Paris 2024 Olimpiyatları’ndan uzak durmaları konusunda uyaran videolu sahte basın açıklamaları üretti.12

Bahar 2024’ten önce Storm-1679 öncelikli olarak İngilizce dilinde dezenformasyon operasyonları düzenlemişti ve diğer Avrupa dillerine ek olarak Fransızca ve Almanca dillerinde nadiren içerik üretmişti. MTAC, Olimpiyat kampanyası hızla ilerlerken Storm-1679’un Fransızca içeriklerinde kayda değer bir artış gözlemledi. Bu, muhtemelen Fransa halkını doğrudan hedeflemeye veya Oyunlar yaklaşırken huzursuzluk yaşandığı iddiası için zemin hazırlamaya yönelik bir çabanın işareti olabilir.

Rusya destekçisi aktörlerin ileri sürdüğü en endişe verici dezenformasyon, militan örgütleri taklit ederek İsrail-Hamas çatışması esnasında Oyunlar’a yönelik tehditler uydurmayı hedefledi. 2023’ün sonbaharında, Storm-1679 bağlantılı sosyal medya hesapları, Paris’te 2024 Oyunları’na katılacak İsraillilere karşı şiddet tehdidinde bulunan grafiti gösterdiğini iddia eden resimler paylaştı. Storm-1679 resimlerin birkaçında, Filistin Kurtuluş Örgütü’ne bağlı Kara Eylül üyelerinin İsrail Olimpiyat takımının 11 üyesini ve Batı Almanyalı bir polis memurunu öldürdüğü 1972 Münih Olimpiyatları’ndaki saldırılara göndermede bulundu.13 Microsoft, grafitinin fiziksel olarak var olduğuna dair bağımsız bir teyit gözlemlemedi ve bu da resimlerin büyük ihtimalle dijital olarak üretildiğini gösteriyor olabilir. Ayrıca, Kasım 2023’te Rusça dilindeki bir X (eski adıyla Twitter) hesabı, aşırı milliyetçi Türk örgütü Ülkü Ocakları tarafından üretildiği iddia edilen bir video paylaştı. Videoda 1972 Münih Olimpiyatları saldırılarının görüntüleri yer alıyordu ve video benzer saldırıların Paris 2024’te de yaşanacağını ima ediyordu. Video paylaşıldıktan birkaç saat sonra internette hatırı sayılır ölçüde kafa karışıklığına neden oldu. Birçok kişi videonun gerçek olduğunu zannetti ve hatta İsrail Olimpiyat Komitesi’nden bir cevap bekledi.14 Microsoft şu anda videoyu belirli bir aktöre bağlayacak yeterli bilgiye sahip değil, ancak Rusya yanlısı bot hesapları tarafından ağırlıklı olarak destek görmesi, videonun daha geniş Olimpiyat kampanyası çerçevesinde bir başka operasyon daha olabildiğine işaret ediyor.15

Storm-1679, 2024 Paris Oyunları’nı baltalama konusunda özel ve giderek büyüyen bir ilgisi olan tek Rusya yanlısı aktör değil. Microsoft’un Storm-1099 (daha çok bilinen adıyla “Doppelganger”) olarak izini sürdüğü Rusya bağlantılı etki aktörü aynı zamanda son iki ay içinde Olimpiyat karşıtı mesajlarını da artırdı. Aktörün ana dezenformasyon yayın organı olan Reliable Recent News’ın (RRN) yanı sıra Fransızca dilindeki 15 benzersiz “haber” sitesi tarafından yayımlanan makaleler, IOC içinde yolsuzluğun kol gezdiği iddialarını tekrarlıyor ve Oyunlar’da şiddet olasılığı konusunda uyarıda bulunuyor. Benzer şekilde, Storm-1099’un saygın medya kuruluşlarını taklit ettiği içeriklerinde (meşru medya web sitelerinin propaganda yapan Rusya destekçisi klonları) görülen Fransız yayın kuruluşları Le Parisien’in ve Le Point’in taklitleri de şiddet korkusunu artırıyor ve Macron yönetimini fırçalıyor. Bu sahtecilik ağındaki paylaşımlar, Macron’un Oyunlar konusundaki şovmenliğini eleştiriyor ve Fransa vatandaşlarının yüzleştiği sosyo-ekonomik zorluklara karşı kayıtsızlığını vurguluyor.16

Paris Oyunları’nı koruma: Kötü niyetli etkinin göstergeleri ve uyarıları

Yalnızca üç aydan az bir süre içinde, Olimpiyat meşalesi 450 Fransız kasabası boyunca 4800 kilometreyi aşkın yol katettikten sonra Açılış Töreni’nde yakılacak ve biz de bu süre zarfında Rusya’nın IOC’yi kötüleme, yarışçılar ve katılımcılar arasında korkuya yol açma ve Paris Oyunları’nın imajını ve itibarını lekeleme arayışında olan etki kampanyalarının şiddetini artırmasını bekleyebiliriz. Olimpiyatlar yaklaştıkça Kremlin’in propaganda ve dezenformasyon makinesi büyük olasılıkla Oyunlar’ı baltalamak için aktör şebekesinden yararlanmaktan çekinmeyecektir.

Rusya bağlantılı aktörler daha geniş bir kitleye ulaşmayı hedefledikçe internette görünürlüğü ve ilgiyi en üst düzeye çıkarmak için İngilizce, Almanca, Fransızca ve diğer dillerde etki kampanyası mesajları ortaya sürme çabalarında yenilikler görmemiz olasıdır. Aktörler muhtemelen Fransa’ya, IOC’ye ve Olimpiyat Oyunları’na karşı yürüttükleri kampanyaları sürdürmek amacıyla çeşitli sosyal medya platformlarında üretici yapay zeka ile sağlanan karışık bir propaganda kullanacaktır.

Geleneksel olarak video, Rus etki kampanyaları açısından güçlü bir araç olmuştur. Video en verimli araç olarak kalacak olsa da, Kremlin bağlantılı aktörler mesajlarını daha etkili bir şekilde yayma arayışında oldukça çevrimiçi botlara ve otomatik sosyal medya hesaplarına taktiksel bir yönelim görmemiz olasıdır. Botlar ve diğer otomatik hizmetler etki aktörlerine, sosyal medya hesaplarına hızla akın ederek geniş çaplı destek illüzyonu oluşturma olanağı sağlayabilen çok çeşitli araçlar sunabilir. Bu dijital vekiller ayrıca Rusya’ya makul inkar edilebilirlik şansı sunarken aynı zamanda etkisini de kullanabilir. Üretici yapay zekanın yaygın özelliklerini sergileyen çevrimiçi tartışmalar, gündemde olan etiketler ve diğer internet etkinlikleri konusunda tedbirli kalmak kritik önem taşıyacaktır.

Gerçekte, Rus aktörler protestolar veya gerçek dünya provokasyonları illüzyonu yaratarak katı güvenlik çabalarına odaklanılmasından faydalanmaya çalışabilir. Rusya, fiziksel dünya olaylarına dikkat çekerek IOC’ye ve Fransız güvenlik kuvvetlerine duyulan güveni sarsmayı hedefliyor. İster gerçek ister organize edilmiş olsun, Olimpiyat mekanlarının yakınında veya çevresinde şahsen düzenlenen olaylar, halkın algılarını manipüle edip korku ve huzursuzluk hissi oluşturmak için kullanılabilir.

Microsoft, 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları’nın idaresini ve bütünlüğünü korumaya kendini adamıştır. MTAC, Paris Oyunları’nın öncesinde ve açılışında Kremlin destekli aktörlerden kaynaklanan kampanyaları izleyip rapor edecektir. Bu doğrultuda, Microsoft’un Democracy Forward ekibi 2024 Seçimlerinde dünya genelinde demokratik seçimleri korumaya yönelik işbirliğine dayalı bir çaba olan Yapay Zekanın Aldatıcı Kullanımıyla Mücadele Teknoloji Anlaşmaları’nı imzaladı. MTAC, en son Nisan ortasında bu çabaları destekleyerek birkaç seçim raporu yayımladı.

İlgili makaleler

Aynı hedefler, yeni taktikler: Doğu Asyalı tehdit aktörleri, benzersiz yöntemler kullanıyor

Microsoft Tehdit Analizi, Haziran 2023’ten bu yana Çin ve Kuzey Kore kaynaklı önemli siber operasyonlar ve etki operasyonlarında, bilinen hedeflere düzenlenen operasyon sayısının ikiye katlanmasının yanı sıra aktörlerin, hedeflerine ulaşmak için daha sofistike etki teknikleri kullanmaya yönelik bir çaba içinde de olduklarını gösteren eğilimler gözlemledi.

Yapay zeka çağında siber tehditlerin üstesinden gelmek ve savunmayı güçlendirmek

Yapay zekadaki (AI) gelişmeler, siber güvenlik için yeni tehditlerle birlikte yeni fırsatlar da sunuyor. Tehdit aktörlerinin daha karmaşık saldırılar gerçekleştirmek için yapay zekayı nasıl kullandığını keşfedin ve ardından geleneksel ve yapay zeka destekli siber tehditlere karşı korunmaya yardımcı olan en iyi uygulamaları gözden geçirin

Siber tehditler, dünyanın en büyük etkinlik sahnelerini giderek daha fazla hedef alıyor

Karmaşık ve hedef açısından zengin olan büyük spor etkinlikleri ve dünyaca ünlü faaliyetler; tehdit aktörlerine seyahat, ticaret, iletişim ve acil durum hizmetlerini ve daha fazlasını kesintiye uğratma fırsatı sunar. Geniş, dış saldırı yüzeyini nasıl yöneteceğinizi ve dünya etkinlik altyapılarını nasıl savunacağınızı öğrenin.

Microsoft Güvenlik'i takip edin