De geregistreerde geschiedenis van elke oorlog bevat meestal een verslag van de eerste schoten en wie er getuige van was. Elk verslag biedt een glimp van het begin van de oorlog, maar ook van de aard van het tijdperk waarin de personen leefden.
Historici die de eerste schoten in 1861 in de Amerikaanse Burgeroorlog bespreken, beschrijven meestal wapens, kanonnen en zeilschepen rond een fort in de buurt van Charleston, South Carolina.
Nadat terroristen in 1914 in het openbaar (in een stadsstraat van Sarajevo) granaten en een pistool gebruikten om de aartshertog van Oostenrijk-Hongarije te vermoorden, leidden de gebeurtenissen tot de start van de Eerste Wereldoorlog.
Het zou tot het Proces van Neurenberg duren totdat volledig werd begrepen wat er 25 jaar later plaatsvond in de buurt van de Poolse grens. In 1939 zetten Duitse SS-troepen een aanval op een Duits radiostation in scène, ze waren verkleed in Poolse uniformen. Adolf Hitler vermeldde zulke aanvallen om een 'Blitzkrieg' (blikseminvasie) te rechtvaardigen. Tanks, vliegtuigen en troepen werden ingezet om Poolse steden en burgers te overrompelen.
Elk van deze incidenten biedt ook een verslag van de technologie van die tijd. Technologie die een rol zou spelen in de voortvloeiende oorlog en in de levens van de personen uit die tijd.
De oorlog in Oekraïne volgt dit patroon. Op 24 februari 2022 stak het Russische leger de grens met Oekraïne over met een combinatie van troepen, tanks, vliegtuigen en kruisraketten. De eerste schoten werden echter al gelost toen de kalender nog 23 februari aangaf. Ze kwamen van een cyberwapen met de naam 'Foxblade', gericht op computers in Oekraïne. De aanval werd het eerst waargenomen in de Verenigde Staten, in Redmond, Washington. Dit komt overeen met de technologie van onze tijd: de eerste waarneming was aan de andere kant van de wereld.
Dit geeft aan hoe belangrijk het is om een stap terug te doen en de eerste maanden van de oorlog in Oekraïne te evalueren. Deze waren verschrikkelijk voor het land wat betreft de vernietiging en de verloren levens, inclusief die van onschuldige burgers. Hoewel niemand kan voorspellen hoelang deze oorlog zal duren, is het al duidelijk dat deze een trend reflecteert die ook is waargenomen in andere grote conflicten in de afgelopen twee eeuwen. Landen voeren oorlogen met gebruik van de meest recente technologie en de oorlogen zelf versnellen technologische verandering. Daarom is het belangrijk om blijvend de impact van de oorlog te evalueren op het gebied van de ontwikkeling en het gebruik van technologie.
De Russische invasie baseert zich deels op een cyberstrategie die minstens drie verschillende en soms gecoördineerde inspanningen omvat: vernietigende cyberaanvallen binnen Oekraïne, netwerkpenetratie en spionage buiten Oekraïne en cyberbeïnvloedingsoperaties die gericht zijn op personen wereldwijd. Dit rapport biedt een update en analyse van elk van deze gebieden en de coördinatie ervan. Het biedt ook ideeën over hoe deze bedreigingen beter kunnen worden bestreden in deze oorlog en daarbuiten, met nieuwe mogelijkheden voor overheden en de private sector om beter samen te werken.
De cyberaspecten van de huidige oorlog gaan tot ver buiten Oekraïne en reflecteren de unieke aard van de cyberspace. Wanneer landen code gebruiken in de strijd, bewegen hun wapens met de snelheid van het licht. Door de wereldwijde paden van het internet wissen cyberactiviteiten veel van de langdurige bescherming die wordt geboden door grenzen, muren en oceanen. Het internet zelf is in tegenstelling tot land, zee en lucht een menselijke creatie die gebaseerd is op eigendom, bewerking en beveiliging door een combinatie van de publieke en private sector.
Dit vereist vervolgens een nieuwe vorm van collectieve verdediging. Deze oorlog zet Rusland, een cybergrootmacht, niet alleen op tegen een alliantie van landen. De cyberverdediging van Oekraïne is kritiek afhankelijk van een coalitie van landen, bedrijven en NGO's.
De wereld kan nu beginnen met de evaluatie van de vroege en relatieve sterke en zwakke punten van de offensieve en defensieve cyberoperaties. Waar zitten collectieve verdedigingen met succes de aanvallen dwars en waar komen ze tekort? Welke typen technologische innovaties vinden er plaats? En essentieel, welke stappen zijn er nodig om effectief te verdedigen tegen cyberaanvallen in de toekomst? Het is belangrijk om deze evaluaties te baseren op nauwkeurige gegevens en niet te worden misleid door een onterecht gevoel van kalmte vanwege de externe perceptie dat de cyberoorlog in Oekraïne niet zo vernietigend is als sommigen vrezen.